Νομική κάλυψη για νομιμοποίηση γεώτρησης νερού

Εδώ και δεκαετίες, το καθεστώς που ίσχυε για τις γεωτρήσεις στην Ελλάδα, ήταν πολύ χαλαρό και η νομοθεσία σχεδόν ανύπαρκτη ή καλύτερα, εντελώς ανεφάρμοστη. Αποτέλεσμα αυτού ήταν ο καθένας να κάνει «ό,τιεφαίνετο καλόν εις τους οφθαλμούς αυτού». Δεν χρειάζεται και ιδιαίτερη φαντασία για να καταλάβει κάποιος ότι οι αυθαίρετες γεωτρήσεις φύτρωσαν στον Ελλαδικό χώρο κατά χιλιάδες όλα αυτά τα χρόνια. Κανένας δεν ήξερε που βρίσκονται όλες αυτές οι γεωτρήσεις και πόσες είναι. Και ενώ υπήρχε ένα υποτυπώδες νομοθετικό πλαίσιο, η εφαρμογή του ήταν τόσο χαλαρή που ο καθένας μπορούσε να κάνει μια παράνομη γεώτρηση, σίγουρος ότι κανένας δεν πρόκειται να τον ενοχλήσει.

Όμως έγκυρες μελέτες από εξειδικευμένους επιστήμονες καταδεικνύουν ότι οι ανεξέλεγκτες γεωτρήσεις έχουν προκαλέσει μείωση της στάθμης και αύξηση του βάθους του υδροφόρου ορίζοντα, ή με μια λέξη, υποβάθμιση. Το αποτέλεσμα είναι αφενός η ανάγκη για γεώτρηση σε μεγαλύτερα βάθη για γεώτρηση νερού και αφετέρου, για τις παραθαλάσσιες περιοχές περισσότερο, την είσοδο αλμυρού νερού μέσα στον υδροφόρο ορίζοντα προκαλώντας υφαλμύριση του νερού και ανάλογες ζημιές στη γεωργική παραγωγή.

Από το 2013 όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει καθώς συστάθηκε από το Υπουργείο Γεωργίας το ΕΜΣΥ, Εθνικό Μητρώο Σημείων Υδροληψίας, ένα ηλεκτρονικό αρχείο στο οποίο καταγράφονται όλες οι υδρογεωτρήσεις της Χώρας και γενικά τα σημεία υδροληψίας με καταγραφή της θέσης τους, του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, τη χρήση του νερού της γεώτρησης και των ποιοτικών χαρακτηριστικών του.

Καθένας λοιπόν που έχει πραγματοποιήσει ή έχει στην ιδιοκτησία του μια γεώτρηση, είναι υποχρεωμένος να τη δηλώσει - νομιμοποιήσει, προσκομίζοντας τα απαραίτητα αποδεικτικά και δικαιολογητικά, ώστε αυτή η γεώτρηση να μη θεωρείτε πλέον αυθαίρετη και παράνομη, αλλά να καταγραφεί στο ΕΜΣΥ. Σκοπός της τακτοποίησης της γεώτρησης είναι να ληφθεί άδεια γεώτρησης για κάθε μια ξεχωριστά, ώστε να είναι καταγεγραμμένη στο Μητρώο και να υπάρχει συνολικός έλεγχος κατανάλωσης των υδάτινων πόρων της Χώρας. Κάθε μια γεώτρηση λοιπόν της Χώρας πρέπει υποχρεωτικά να δηλωθεί, χωρίς κάποιο πρόστιμο μέχρι το Σεπτέμβριο του 2014. Από κει και πέρα για δύο έτη, η τακτοποίηση της γεώτρησης γίνεται με κάποιο μικρό πρόστιμο.

Για να ενισχυθεί η προσπάθεια αυτή του Υπουργείου, έχουν εντατικοποιηθεί οι έλεγχοι και για τις καταγεγραμμένες παραβάσεις, επιβάλλονται τσουχτερά πρόστιμα και σε κάποιες περιπτώσεις μαζί με το πρόστιμο επιβάλλεται από τις Αρχές και σφράγιση της γεώτρησης. Αν δε για την εν λόγω γεώτρηση έχουν ληφθεί κάποιες επιδοτήσεις, αυτές παρακρατούνται από την Υπηρεσία. Εννοείται ότι το αγροτεμάχιο ή το ακίνητο στο οποίο υπάρχει η γεώτρηση, δεν μπορεί να μεταβιβαστεί ή να πουληθεί αν δεν προσκομιστεί η άδεια της γεώτρησης αυτής.

Η άδεια υδρογεώτρησης ισχύει για 10 έτη και με τη παρέλευση του χρόνου αυτού, θα πρέπει να κατατεθεί αίτηση με τα απαραίτητα δικαιολογητικά για την ανανέωση της άδειας.

Εννοείται ότι εφόσον είναι υποχρεωτική η νομιμοποίηση υπάρχουσας γεώτρησης νερού, είναι ακόμα περισσότερο επιβεβλημένο να ληφθεί η απαραίτητη άδεια για την εξ αρχής ανόρυξη μιας υδρογεώτρησης και για τη χρήση του νερού. Στην περίπτωση αυτή η σύνταξη του φακέλου με την αίτηση για την αδειοδότηση της γεώτρησης θα γίνει από αρμόδιο μελετητή, υδρογεωλόγο εν προκειμένω, οπότε για το άνοιγμα μιας γεώτρησης ξεκινάει κάποιος ζητώντας συμβουλές από ένα αρμόδιο μελετητικό γραφείο. Επειδή η γνώση για την αδειοδότηση ή τη νομιμοποίηση υδρογεώτρησης υπάρχει, δεν χρειάζεται κάποιος να ξεκινήσει μόνος του «να ανακαλύψει τον τροχό».